İran-İsrail çatışması, İran pazarında faaliyet gösteren ihracatçılar için önemli bir soruna dönüşebilir. TİM Başkanı Mustafa Gültepe, ihracatçıların alternatif pazarlara daha fazla yönelmesi gerektiğini söyledi.
İsrail’in İran’a saldırılarına İran’ın yanıt vermesiyle birlikte yükselen çatışmalar bölgede ticaret, lojistik ve enerji başta olmak üzere pek çok alanda riskleri artırdı. İran pazarında faaliyet gösteren ihracatçılar başta olmak üzere alternatif ticaret rotası ve pazar arayışları gündeme gelmeye başladı. Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mustafa Gültepe, İran’ın çok önemli bir pazar olduğunu belirtti. Geçen yıl 5 bin 500’e yakın firmanın İran’a ihracat gerçekleştirdiğini ifade eden Gültepe, “İran Riyali’ndeki değer kaybı, özellikle dayanıklı tüketim malları (beyaz eşya/elektronik), otomotiv, tekstil ve demir-çelik sektörleri açısından tehlike arz ediyor” diye konuştu.
3.2 MİLYAR DOLARI AŞTI
Gültepe, 2024’te İran’a en çok ihracat yapan ilk 5 sektörün sırasıyla kimya, tekstil, mobilya, kağıt ve orman ürünleri, makine sektörleri olduğunu aktararak, geçen yıl Türkiye’nin İran’a toplam ihracatının 3.2 milyar doları aştığını bildirdi. İran’a bu yılın ilk 5 ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 8 düşüşle 1.2 milyar dolar ihracat gerçekleştirildiği aktaran Gültepe, “İhracatçılarımızın risklerini çeşitlendirmesi ve alternatif pazarlara daha fazla yönelmesi gerektiğinin farkındayız” değerlendirmesinde bulundu.
SHELL: KÜRESEL TİCARETİ SARSAR
Dünyanın en büyük petrol ve doğalgaz şirketlerinden biri olan Shell’in CEO’su Wael Sawan, Japonya’daki Enerji Zirvesi’nde yaptığı açıklamada, “Eğer Hürmüz Boğazı, herhangi bir nedenle kapanırsa, küresel ticaret üzerinde büyük bir etkisi olur” dedi. Sawan, durumun kötüleşmesi ihtimaline karşı Shell’in planlarının olduğunu söyledi.
GEMİ LOJİSTİĞİ OLUMSUZ ETKİLENDİ
İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Şekib Avdagiç de İsrail ile İran arasındaki gerilimi değerlendirdi. Gemi lojistiğinin olumsuz etkilendiğini belirten Avdagiç, “Kısıtlamalardan dolayı birçok uçuş farklı güzergahlardan gitmek zorunda kalıyor. Kısa vadede burada hem deniz koridorunun hem hava koridorunun en azından makul bir seviyede işlemeye devam etmesi en öncelikli beklentimiz arasında. Hürmüz Boğazı, İran tarafından kontrol ediliyor. Hürmüz Boğazı dünyadaki petrol ihracatının yüzde 20’sinden fazlasını yapıyor. Bazen yüzde 25’e kadar çıkıyor. Yine doğal- gaz ihracatında çok önemli bir geçit” dedi.